Algunas reflexiones sobre la problemática en la ejecución de proyectos hidroenergéticos en el marco de la normativa vigente en materia de recursos hídricos
| Autor | Sandra Lock Benavides |
| Cargo | Abogada. Segunda Especialidad en Derecho Ambiental y Recursos Naturales por la Pontificia Universidad Católica del Perú. Asociada del Estudio Miranda & Amado. Ex-miembro de la Comisión de Publicaciones de la Asociación Civil Ius Inter Gentes. Contacto: slock@mafirma.com.pe. |
| Páginas | 39-54 |
39
Χυανδο λα λεγισλαχι⌠ν ψ λασ αχτυαχιονεσ δε λασ αυ−
τοριδαδεσ χοµπετεντεσ σε χοντραδιχεν, χρεχεν λοσ
δεσινχεν ϖοσ α λα εϕεχυχι⌠ν δε προψεχτοσ εν µεδιο
δε λα ινσεγυριδαδ ϕυρδιχα. Ελλο εσ λο θυε συχεδε χον
λοσ προψεχτοσ ηιδρο−ενεργ χοσ εν ελ Περ.
Εν εστε αρ χυλο, λα αυτορα παρτε δε αναλιζαρ λα νορ−
µα ϖα ϖιγεντε σοβρε ρεχυρσοσ ηδριχοσ παρα λυεγο
ιδεν ⇒ χαρ ψ αναλιζαρ τρεσ χοντραδιχχιονεσ εντρε λο
νορµαδο, λο σανχιοναδο ψ λο θυε συχεδε εν λα ρεα−
λιδαδ ρεσπεχτο δελ χονχεπτο δε αγυασ τυρβιναδασ,
ελ χονχεπτο δε χαυδαλ εχολ⌠γιχο ψ λα απλιχαχι⌠ν δελ
Πλαν ∆ε Απροϖεχηαµιεντο δε λασ ∆ισπονιβιλιδαδεσ
Ηδριχασ.
Π̇Û̇ºú̇þ æÛ̇+: Λεψ δε Ρεχυρσοσ Ηδριχοσ, Προψεχ−
τοσ ηιδροενεργ χοσ, ∆ερεχηοσ δε αγυα, Αγυασ
τυρβιναδασ, Χαυδαλ εχολ⌠γιχο, Πλαν δε Απροϖεχηα−
µιεντο δε λασ ∆ισπονιβιλιδαδεσ Ηδριχασ (ΠΑ∆Η).
Ωηεν τηε λαω ανδ τηε χοµπετεντ αυτηορι εσ χον−
τραδιχτ εαχη οτηερ, τηε εξεχυ ον οφ προϕεχτσ ισ δισ−
χουραγεδ, αµονγ τηε γροωινγ λεγαλ υνχερταιντψ,
ωηιχη οχχυρσ ωιτη ηιδρο−ενεργε χ προϕεχτσ ιν Περυ.
Ιν τηισ αρ χλε, τηε αυτηορ αναλψζεσ τηε χυρρεντ ρε−
γυλα ον ον ωατερ ρεσουρχεσ το τηεν ιδεν φψ ανδ
αναλψζε τηρεε ινχονσιστενχιεσ βετωεεν ωηατ ισ ρε−
γυλατεδ, ωηατ ισ στατεδ ανδ ωηατ αχτυαλλψ ηαππενσ
ρεγαρδινγ τηε χονχεπτ οφ τυρβινεδ ωατερ, τηε χον−
χεπτ οφ ενϖιρονµενταλ ⇓ οω, ανδ τηε ιµπλεµεντα−
ον οφ τηε Ωατερ Αϖαιλαβιλιτψ Λεϖεραγινγ Πλαν.
Κ2 ,êúþ: Ωατερ Ρεσουρχε Λαω, Ηιδροενεργε χ
Προϕεχτσ, Ωατερ ριγητσ, Τυρβινεδ ωατερ, Ενϖιρον−
µενταλ ⇓ οω, Ωατερ Αϖαιλαβιλιτψ Λεϖεραγινγ Πλαν.
10.18800/themis.201802.007
ΑΛΓΥΝΑΣ ΡΕΦΛΕΞΙΟΝΕΣ ΣΟΒΡΕ ΛΑ ΠΡΟΒΛΕΜℑΤΙΧΑ
ΕΝ ΛΑ ΕϑΕΧΥΧΙΝ ∆Ε ΠΡΟΨΕΧΤΟΣ ΗΙ∆ΡΟΕΝΕΡΓ⊃ΤΙΧΟΣ
ΕΝ ΕΛ ΜΑΡΧΟ ∆Ε ΛΑ ΝΟΡΜΑΤΙςΑ ςΙΓΕΝΤΕ ΕΝ ΜΑΤΕΡΙΑ
∆Ε ΡΕΧΥΡΣΟΣ Η⊆∆ΡΙΧΟΣ
Α ΡΕΦΛΕΧΤΙΟΝ ΟΝ ΤΗΕ ΙΣΣΥΕ ΟΝ ΤΗΕ ΕΞΕΧΥΤΙΟΝ ΟΦ ΗΙ∆ΡΟΕΝΕΡΓΕΤΙΧ
ΠΡΟϑΕΧΤΣ ΩΙΤΗΙΝ ΤΗΕ ΧΥΡΡΕΝΤ ΩΑΤΕΡ ΡΕΣΟΥΡΧΕ ΡΕΓΥΛΑΤΙΟΝ
Σανδρα Λοχκ Βεναϖιδεσ*
Μιρανδα & Αµαδο
* Abogada. Segunda Especialidad en Derecho Ambiental y Recursos Naturales por la Pontifi cia Universidad Católica del
Perú. Asociada del Estudio Miranda & Amado. Ex-miembro de la Comisión de Publicaciones de la Asociación Civil Ius
Inter Gentes. Contacto: slock@mafi rma.com.pe.
Nota del editor: El presente artículo fue recibido por el Consejo Editorial el 01 de diciembre de 2018, y aceptado por el
mismo el 24 de enero de 2019.
THEMIS 74 | Revista de Derecho
40
ALGUNAS REFLEXIONES SOBRE LA PROBLEMÁTICA EN LA EJECUCIÓN DE PROYECTOS HIDROENERGÉTICOS
EN EL MARCO DE LA NORMATIVA VIGENTE EN MATERIA DE RECURSOS HÍDRICOS
Ι. ΙΝΤΡΟ∆ΥΧΧΙΝ
Λα αχ ϖιδαδ δε γενεραχι⌠ν ελχτριχα εν ελ Περ ε−
νε υνα ηιστορια θυε σε ρεµοντα µυχηοσ α〉οσ ατρ〈σ.
Λα ελεχτριχιδαδ λλεγ⌠ α νυεστρο πασ απροξιµαδα−
µεντε εν λα πενλ µα δχαδα δελ σιγλο ΞΙΞ ψ φυε
ηαχια ελ α〉ο 1895 θυε λα Εµπρεσα Τρανσµισορα δε
Φυερζα Ελχτριχα ινσταλ⌠ πορ πριµερα ϖεζ υνα πλαντα
ηιδροελχτριχα εν Σαντα Ροσα δε λα Παµπα, υβιχαδα
εν λα µαργεν ιζθυιερδα δελ Ρο Ρµαχ. Λα πριµερα
τρανσµισι⌠ν φυε ρεαλιζαδα α λασ ονχε δε λα µα〉ανα
δελ σεισ δε αγοστο (Λιχλα, 2012).
Ελ ρεχυρσο νατυραλ εσενχιαλ θυε ρεθυιερε χυαλθυιερ
χεντραλ ηιδροελχτριχα παρα οπεραρ ψ δεσαρρολλαρ συσ
αχ ϖιδαδεσ δε µοδο θυε σε προδυζχα λα γενερα−
χι⌠ν δε ενεργα εσ ελ αγυα. Ασ, δεσδε λα ιµπλεµεν−
ταχι⌠ν δε λα πριµερα χεντραλ ηιδροελχτριχα, λα λεγισ−
λαχι⌠ν εν µατερια δε ρεχυρσοσ ηδριχοσ θυε ρεγυλα
χ⌠µο σε δα ελ υσο δε εστε ρεχυρσο ηα ιδο ϖαριανδο
ψ αδαπτ〈νδοσε α δισ ντοσ εστ〈νδαρεσ αµβιενταλεσ,
εν αλγυνοσ χασοσ, χαδα ϖεζ µ〈σ ελεϖαδοσ.
Παρα ταλεσ εφεχτοσ, δεσδε συ χρεαχι⌠ν χον φεχηα 13
δε µαρζο δε 2008 µεδιαντε ελ ∆εχρετο Λεγισλα ϖο
997, λα Αυτοριδαδ Ναχιοναλ δελ Αγυα (εν αδελαντε,
ΑΝΑ) εσ ελ εντε ρεχτορ ψ µ〈ξιµα αυτοριδαδ δελ
Σιστεµα Ναχιοναλ δε Γεσ ⌠ν δε λοσ Ρεχυρσοσ Η−
δριχοσ χυψο ⇒ ν εσ διχταρ λασ νορµασ ψ εσταβλεχερ
λοσ προχεδιµιεντοσ παρα αδµινιστραρ, χονσερϖαρ,
προτεγερ ψ απροϖεχηαρ λοσ ρεχυρσοσ ηδριχοσ δε λασ
διφερεντεσ χυενχασ δε µανερα ιντεγραδα ψ σοστε−
νιβλε. Λα ΑΝΑ εσ υν οργανισµο πβλιχο αδσχριτο
αλ Μινιστεριο δε Αγριχυλτυρα ψ Ριεγο θυε ταµβιν
εϕερχε ποτεσταδ σανχιοναδορα εν λα µατερια δε συ
χοµπετενχια, απλιχανδο λασ σανχιονεσ ρεσπεχ ϖασ.
Χαβε σε〉αλαρ θυε, δεσδε ελ α〉ο 2009, χονταµοσ
χοµο µαρχο ρεγυλατοριο εν µατερια δε αγυασ χον λα
Λεψ δε Ρεχυρσοσ Ηδριχοσ, Λεψ 29338 (εν αδελαντε,
ΛΡΗ), ψ ποστεριορµεντε, χον συ ρεγλαµεντο, απρο−
βαδο εν ελ α〉ο 2010, µεδιαντε ∆εχρετο Συπρεµο
001−2010−ΑΓ (εν αδελαντε, ελ Ρεγλαµεντο).
Αδιχιοναλµεντε α διχηα λεγισλαχι⌠ν γενεραλ, λα
ΑΝΑ ηα εµι δο διϖερσασ ρεσολυχιονεσ ψ νορµασ
θυε χον ενεν λινεαµιεντοσ εσπεχ⇒ χοσ παρα χαδα
τεµα ρεφεριδο αλ µανεϕο δε λοσ ρεχυρσοσ ηδριχοσ
βαϕο συ 〈µβιτο δε χοµπετενχια. Σιν εµβαργο,
χοµο σερ〈 µατερια δε αν〈λισισ εν ελ πρεσεντε αρ −
χυλο, διχηα νορµα ϖα, εν οχασιονεσ, ηα γενεραδο
ιµπρεχισιονεσ θυε ρεπρεσενταν δι⇒ χυλταδεσ παρα λα
νορµαλ εϕεχυχι⌠ν δε προψεχτοσ δε ινϖερσι⌠ν, χοµο
εσ ελ χασο δε προψεχτοσ ηιδροενεργ χοσ.
ΙΙ. ΜΑΡΧΟ ΛΕΓΑΛ ςΙΓΕΝΤΕ
Χοµο ηεµοσ σε〉αλαδο αντεριορµεντε, λοσ δερε−
χηοσ δε υσο δελ αγυα εν ελ Περ σε ριγεν πορ λα ΛΡΗ
ψ συ Ρεγλαµεντο. ∆ε χονφορµιδαδ χον λα ΛΡΗ, λοσ
ρεχυρσοσ ηδριχοσ φορµαν παρτε δελ πατριµονιο να−
χιοναλ δελ Εσταδο. Πορ λο ταντο, νο εξιστε προπιεδαδ
πριϖαδα σοβρε ταλεσ ρεχυρσοσ.
Σιενδο εστε ελ χασο, παρα υ λιζαρ αγυασ συπερ⇒ χια−
λεσ (ινχλυψενδο λασ αγυασ µαρινο χοστερασ) ο συβτε−
ρρ〈νεασ παρα λα εϕεχυχι⌠ν δε αχ ϖιδαδεσ ελχτριχασ,
ινδυστριαλεσ ο δοµσ χασ, λοσ τυλαρεσ δε ταλεσ αχ−
ϖιδαδεσ δεβερ〈ν οβτενερ ελ χορρεσπονδιεντε δε−
ρεχηο δε υσο δε αγυα δεβιδαµεντε οτοργαδο πορ
λα ΑΝΑ, α τραϖσ δε συσ ⌠ργανοσ δεσχονχεντραδοσ1.
Εν εσε χοντεξτο, λα ΛΡΗ ψ συ Ρεγλαµεντο ρεγυλαν
λασ σιγυιεντεσ χλασεσ δε δερεχηοσ δε υσο δε αγυα:
α) Λιχενχιασ δε υσο δε αγυα, λασ χυαλεσ οτοργαν
α συ τυλαρ λα φαχυλταδ δε υσαρ ελ ρεχυρσο η−
δριχο πορ υν πλαζο ινδετερµιναδο, χον υν ⇒ ν
ψ εν υν λυγαρ εσπεχ⇒ χο, εν λοσ τρµινοσ ψ
χονδιχιονεσ πρεϖιστοσ εν λοσ δισποσι ϖοσ λε−
γαλεσ ϖιγεντεσ ψ εν λα χορρεσπονδιεντε ρεσο−
λυχι⌠ν αδµινιστρα ϖα θυε λα οτοργα2 3.
β) Αυτοριζαχιονεσ δε υσο δε αγυα, λασ χυαλεσ
οτοργαν α συ τυλαρ λα φαχυλταδ δε υσαρ υν
δετερµιναδο ϖολυµεν δε αγυα παρα χυβριρ
εξχλυσιϖαµεντε λασ νεχεσιδαδεσ δεριϖαδασ ο
ρελαχιοναδασ διρεχταµεντε χον λα εϕεχυχι⌠ν
δε εστυδιοσ, λα εϕεχυχι⌠ν δε οβρασ δε χονσ−
τρυχχι⌠ν ο ελ λαϖαδο δε συελοσ, σεγν σεα ελ
χασο, πορ υν πλαζο νο µαψορ δε δοσ (2) α〉οσ4.
χ) Περµισοσ δε υσο δε αγυα, λοσ χυαλεσ πυεδεν
σερ δε λοσ σιγυιεντεσ ποσ: (ι) τυλοσ ηαβιλι−
ταντεσ θυε σε οτοργαν δε µανερα εξχλυσιϖα
εν ποχασ δε συπερ〈ϖιτ ηδριχο χοµο δερε−
χηοσ δε δυραχι⌠ν ινδετερµιναδα ψ δε εϕερ−
χιχιο εϖεντυαλ, θυε περµιτεν α συ τυλαρ λα
1 Reglamento de Procedimientos Administrativos para el Otorgamiento de Derechos de Uso de Agua y de Autorización de
Ejecución de Obras en Fuentes Naturales de Agua aprobada por Resolución Jefatural 007-2015-ANA, publicada el 10
de enero de 2015.
2 Artículo 47 de la Ley 29338, Ley de Recursos Hídricos.
3 De conformidad con el Decreto Supremo 023-2014-MINAGRI, publicado el 27 de diciembre de 2014, que modifi ca el
Reglamento, los procedimientos previos para el otorgamiento de una licencia de uso de agua son los siguientes: (i)
autorización para la ejecución de estudios de disponibilidad hídrica; (ii) acreditación de disponibilidad hídrica; y, (iii) au-
torización de ejecución de obras de aprovechamiento hídrico.
4 Artículo 62 de la Ley 29338, Ley de Recursos Hídricos.
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba