Waldron y la dignidad: el problema del fundamento de los derechos humanos

AutorJosé Chávez-Fernández Postigo
CargoDoctor en Derecho por la Universidad de Zaragoza, España. Investigador Renacyt, Grupo: Carlos Monge Medrano, Nivel III. Profesor de Filosofía del Derecho en la Universidad Católica San Pablo, Arequipa, Perú. Código ORCID: 0000-0002-1121-8983. Correo electrónico: jchavezfernandez@ucsp.edu.pe
Páginas247-276
https://doi.org/10.18800/derechopucp.202002.008
Εστε τραβαϕο ηα σιδο φινανχιαδο χονϕυνταµεντε πορ λα Αγενχια Ναχιοναλ δε Προµοχι⌠ν χιεντφιχα ψ
τεχνολ⌠γιχα δε Αργεντινα ψ λα Ποντιφιχια Υνιϖερσιδαδ Χατ⌠λιχα Αργεντινα χοµο παρτε δελ προψεχτο
δε ινϖεστιγαχι⌠ν ΠΙΧΤΟ ΥΧΑ 2017−0032: ↔Ελ χονχεπτο δε διγνιδαδ ηυµανα σεγν λα Χορτε
Ιντεραµεριχανα δε ∆ερεχηοσ Ηυµανοσ. Αν〈λισισ δε λοσ χασοσ χοντενχιοσοσ ψ δε λασ οπινιονεσ
χονσυλτιϖασ≈. Ελ αυτορ αγραδεχε λοσ χοµενταριοσ ψ λασ συγερενχιασ βιβλιογρ〈φιχασ ρεσπεχτο δε υνα
πριµερα ϖερσι⌠ν δελ αρτχυλο πορ παρτε δελ προφ. Αρµανδο Ροµερο Μυ〉οζ ψ δε λοσ 〈ρβιτροσ αν⌠νιµοσ
δε λα ρεϖιστα.
∗∗ ∆οχτορ εν ∆ερεχηο πορ λα Υνιϖερσιδαδ δε Ζαραγοζα, Εσπα〉α. Ινϖεστιγαδορ Ρεναχψτ, Γρυπο: Χαρλοσ
Μονγε Μεδρανο, Νιϖελ ΙΙΙ. Προφεσορ δε Φιλοσοφα δελ ∆ερεχηο εν λα Υνιϖερσιδαδ Χατ⌠λιχα Σαν Παβλο,
Αρεθυιπα, Περ.
Χ⌠διγο ΟΡΧΙ∆: 0000−0002−1121−8983. Χορρεο ελεχτρ⌠νιχο: ϕχηαϖεζφερνανδεζ≅υχσπ.εδυ.πε
Ωαλδρον ψ λα διγνιδαδ: ελ προβλεµα δελ
φυνδαµεντο δε λοσ δερεχηοσ ηυµανοσ
Ωαλδρον ανδ διγνιτψ: Τηε προβλεµ οφ τηε βασισ οφ
ηυµαν ριγητσ
JOSÉ CHÁVEZFERNÁNDEZ POSTIGO**
Universidad Católica San Pablo (Arequipa, Perú)
Ρεσυµεν: ∆εσδε ηαχε ποχο µ〈σ δε διεζ α〉οσ ϑερεµψ Ωαλδρον ϖιενε
τραβαϕανδο εν υνα χονχεπχι⌠ν φιλοσ⌠φιχο−ϕυρδιχα δε λα διγνιδαδ θυε λα χονχιβε
πρινχιπαλµεντε χοµο ↔ρανγο≈ ο ↔εστατυσ≈, ψ λα εντιενδε νο εξχλυσιϖα, περο
σ σιγνιφιχατιϖαµεντε χοµο φυνδαµεντο δε λοσ δερεχηοσ ηυµανοσ. ∆ιχηο
ενφοθυε σε πλαντεα χοµο υνα ϖα αλτερνατιϖα α λασ χονχεπχιονεσ ριϖαλεσ δε
λα διγνιδαδ θυε σε ενχυεντραν ηοψ δισπονιβλεσ εν λα λιτερατυρα χιεντφιχα ψ εν
λα ϕυρισπρυδενχια δε λασ αλτασ χορτεσ, χοµο λα καντιανα, λα χατ⌠λιχα−ροµανα
ψ λα δωορκινιανα. Α τραϖσ δε εστα ινϖεστιγαχι⌠ν σε ιντενταρ〈 δεµοστραρ
θυε, νο οβσταντε τενερ νοταβλεσ αχιερτοσ, λα τεσισ ωαλδρονιανα αχερχα
δε λα διγνιδαδ τιενε αλ µενοσ τρεσ προβλεµασ ιµπορταντεσ ϖινχυλαδοσ αλ
ινσυφιχιεντε εσχλαρεχιµιεντο δε συ ↔ιδεα συβψαχεντε≈, α λοσ θυε λλαµαρ αθυ
σινττιχαµεντε: ελ δε λα ↔δεβιλιδαδ≈, ελ δε λα ↔αρµονιζαχι⌠ν−δετερµιναχι⌠ν≈ ψ
ελ δε λα ↔σεχυλαριδαδ≈. Ελ οβϕετιϖο σερ〈 εϖιδενχιαρ θυε εσ ποσιβλε ενσαψαρ υνα
χονχεπχι⌠ν δε λα ιδεα συβψαχεντε α λα διγνιδαδ χοµο ρανγο ο εστατυσ θυε,
ρεφεριδα α υνα νατυραλεζα ηυµανα δε ραιγαµβρε αριστοτλιχα ψ σιν ρενυνχιαρ
α λοσ ασπεχτοσ ποσιτιϖοσ δελ ενφοθυε ωαλδρονιανο, σαλγα µεϕορ λιβραδα δε λασ
διφιχυλταδεσ σε〉αλαδασ.
Παλαβρασ χλαϖε: ϑερεµψ Ωαλδρον, φυνδαµεντο δε λοσ δερεχηοσ ηυµανοσ,
διγνιδαδ ηυµανα, εστατυσ ο ρανγο, νατυραλεζα ηυµανα, Αριστ⌠τελεσ
Αβστραχτ: Σινχε νο µορε τηαν τεν ψεαρσ ϑερεµψ Ωαλδρον ηασ βεεν ωορκινγ
ον α λεγαλ ανδ πηιλοσοπηιχαλ χονχεπτιον οφ διγνιτψ τηατ χονχειϖεσ ιτ µαινλψ
ασ ↔ρανκ≈ ορ ↔στατυσ≈, ανδ τηατ υνδερστανδσ ιτ νοτ εξχλυσιϖελψ, βυτ
σιγνιφιχαντλψ ασ τηε βασισ οφ ηυµαν ριγητσ. Τηισ αππροαχη ισ προποσεδ ασ
αν αλτερνατιϖε το τηε ριϖαλ χονχεπτιονσ οφ διγνιτψ τηατ αρε χυρρεντλψ φουνδ
ιν λεγαλ σχηολαρσηιπ ανδ ιν τηε ρυλινγσ οφ ηιγη χουρτσ, συχη λικε τηε Καντιαν,
τηε Ροµαν−Χατηολιχ ανδ τηε ∆ωορκινιαν. Τηισ ωορκ ωιλλ τρψ το προϖε τηατ,
δεσπιτε ιτσ γρεατ ηιντσ, τηε Ωαλδρονσ τηεσισ αβουτ διγνιτψ ηασ ατ λεαστ τηρεε
ρελεϖαντ προβλεµσ ωηιχη αρισε φροµ τηε ινσυφφιχιεντ χλαριφιχατιον οφ ωηατ ηε
χαλλσ τηε ↔υνδερλψινγ ιδεα≈ οφ ηυµαν διγνιτψ, ωηιχη Ι ωιλλ χλασσιφψ ασ: τηατ οφ
↔ωεακνεσσ≈, τηατ οφ ↔ηαρµονιζατιον−δετερµινατιον≈, ανδ τηατ οφ ↔σεχυλαριτψ≈.
N° 85, 2020
diciembre - mayo
pp.247-276
JOSÉ CHÁVEZFERNÁNDEZ POSTIGO
248
Derecho PUCP, N° 85, 2020 / e-ISSN: 2305-2546
Τηε γοαλ ωιλλ βε το σηοω τηατ ιτ ισ ποσσιβλε το τεστ α χονχεπτιον οφ Ωαλδρονσ
↔υνδερλψινγ ιδεα≈ οφ ηυµαν διγνιτψ τηατ, ρεσορτινγ το αν Αριστοτελιαν νοτιον
οφ ηυµαν νατυρε ανδ ωιτηουτ ρενουνχινγ το τηε ποσιτιϖε φεατυρεσ οφ Ωαλδρονσ
αππροαχη, οϖερχοµεσ συχχεσσφυλλψ τηε προβλεµσ µεντιονεδ.
Κεψ ωορδσ: ϑερεµψ Ωαλδρον, βασισ οφ ηυµαν ριγητσ, ηυµαν διγνιτψ, ρανκ ορ
στατυσ, ηυµαν νατυρε, Αριστοτλε
CONTENIDO: I. INTRODUCCIÓN. II. LA DIGNIDAD COMO FUNDAMENTO
DE LOS DERECHOS HUMANOS EN EL ENFOQUE DE WALDRON. II.1. EL
ENFOQUE FILOSÓFICOJURÍDICO DE LA DIGNIDAD: UN EQUILIBRIO
REFLEXIVO. II.2. SOBRE LA CONCEPTUALIZACIÓN KANTIANA Y LA
CATÓLICAROMANA DE DIGNIDAD. II.3. LA CONCEPTUALIZACIÓN
WALDRONIANA DE LA DIGNIDAD COMO ESTATUS Y RANGO. II.4.
LA DIGNIDAD COMO FUNDAMENTO DE LOS DERECHOS. II.5. TRES
CUESTIONES COMPLEMENTARIAS SOBRE LA RELACIÓN ENTRE
DIGNIDAD Y DERECHO. III. VARIOS ACIERTOS, ALGUNOS PROBLEMAS
Y UN ENSAYO DE PROPUESTA. III.1. LOS ACIERTOS. III.2. LOS
PROBLEMAS. III.3. EL ESBOZO DE UNA PROPUESTA ALTERNATIVA.
IV. COLOFÓN.
I. INTRODUCCIÓN
Λα χρονολογα δελ δεσαρρολλο δε λα ιδεα δε διγνιδαδ εν Ωαλδρον βαϕο λα
ινφλυενχια χαδα ϖεζ µ〈σ δεχισιϖα δε λασ ιδεασ δε ∆ωορκιν ψ δε Φυλλερ εν
συ προπια τεορα, ψ δελ ενχαϕε δε λα τεσισ δε λα διγνιδαδ εν ρελαχι⌠ν χον
λοσ δερεχηοσ εν λα σιστεµ〈τιχα γενεραλ δε λα οβρα ωαλδρονιανα, ψα ηα σιδο
τραζαδα χον σολϖενχια, πορ λο θυε µε ρεµιτο α διχηοσ τραβαϕοσ1. Λο θυε
εσταβα πενδιεντε ψ ηαστα δονδε τενγο νοτιχια νο σε ηα ενσαψαδο αν, αλ
µενοσ εν χαστελλανο, εσ, πορ υν λαδο, υνα σντεσισ δε λασ τεσισ δε Ωαλδρον
σοβρε λα διγνιδαδ χοµο φυνδαµεντο δε λοσ δερεχηοσ ηυµανοσ (ΙΙ); ψ, πορ
οτρο, υνα ϖαλοραχι⌠ν χρτιχα δελ χονϕυντο δε συσ απορτεσ σοβρε λα µατερια
θυε δεσταθυε συσ ϖαλιοσοσ αχιερτοσ, σε οχυπε ταµβιν δε αλγυνοσ δε λοσ
προβλεµασ δε συ προπυεστα, ψ φιναλµεντε οφρεζχα υν ενφοθυε αλτερνατιϖο
παρα ρεσολϖερλοσ (ΙΙΙ). Παρα διχηασ ταρεασ, δεσδε υνα περσπεχτιϖα προπια δε
λα φιλοσοφα δελ δερεχηο, µε χεντραρ εν παρτιχυλαρ εν συ τραβαϕο σοβρε λασ
ποσιβιλιδαδεσ δε λα διγνιδαδ ηυµανα χοµο φυνδαµεντο δε λοσ δερεχηοσ
ηυµανοσ (Ωαλδρον, 2019α), σιν περϕυιχιο δε ρεχυρριρ α λα βιβλιογραφα
νεχεσαρια παρα ελαβοραρ υνα ιδεα χοµπλετα δε συ ενφοθυε ψ ϖαλοραρλο
αδεχυαδαµεντε.
1 Por ejemplo: Benítez et al. (2019, pp. 19-26); y Gallego Saade (2019, pp. 18-33).

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR