Régimen constitucional de la moneda y estabilidad del nivel general de precios en Perú
Autor | Vladimir Rodríguez Cairo |
Cargo | Abogado y economista, magíster en Derecho Constitucional, magíster en Economía, y doctor en Derecho y Ciencia Política por la Universidad Nacional Mayor de San Marcos (UNMSM). Diplomado en Derecho Financiero, Gestión Pública para el Desarrollo, y Didáctica e Investigación por la Universidad del Pacífico. Profesor de Derecho Constitucional ... |
Páginas | 277-320 |
* Abogado y economista, magíster en Derecho Constitucional, magíster en Economía, y doctor en
Derecho y Ciencia Política por la Universidad Nacional Mayor de San Marcos (UNMSM). Diplomado en
Derecho Financiero, Gestión Pública para el Desarrollo, y Didáctica e Investigación por la Universidad
del Pacíco. Profesor de Derecho Constitucional Económico y Diseño de Investigación Doctoral en
el posgrado de la Facultad de Derecho y Ciencia Política de la UNMSM. Profesor de Investigación
Jurídica, Seminario de Tesis I y Economía Conductual en los doctorados de Derecho y Administración
de la Universidad San Ignacio de Loyola (USIL). Asesor legal nanciero de la Dirección General de
Mercados Financieros y previsional privado del Ministerio de Economía y Finanzas (MEF).
Código ORCID: 0000-0001-9971-0405. Correo electrónico: vrodriguezc@unmsm.edu.pe
https://doi.org/10.18800/derechopucp.202002.009
Ργιµεν χονστιτυχιοναλ δε λα µονεδα ψ
εσταβιλιδαδ δελ νιϖελ γενεραλ δε πρεχιοσ εν Περ
Χονστιτυτιοναλ ρεγιµε οφ τηε χυρρενχψ ανδ σταβιλιτψ οφ τηε
γενεραλ πριχε λεϖελ ιν Περυ
VLADIMIR RODRÍGUEZ CAIRO*
Universidad Nacional Mayor de San Marcos (Perú)
Ρεσυµεν: Ελ ργιµεν χονστιτυχιοναλ δε λα µονεδα εσ υνα δε λασ ινστιτυχιονεσ
εχον⌠µιχασ µ〈σ ρελεϖαντεσ δε υν πασ πορθυε ινστιτυψε υν ορδεν, µοδελο ο
σιστεµα µονεταριο οριενταδο α πρεσερϖαρ λα εσταβιλιδαδ δε πρεχιοσ ψ, χον ελλο,
γενεραρ χονφιανζα, σεγυριδαδ ψ χερτιδυµβρε εν λα εχονοµα. Σιενδο ασ, εστα
ινϖεστιγαχι⌠ν εσταβλεχι⌠ λα ιµπλιχανχια δελ ργιµεν χονστιτυχιοναλ µονεταριο
εν ελ νιϖελ γενεραλ δε πρεχιοσ ψ ελ βιενεσταρ ινδιϖιδυαλ. Ελ δισε〉ο δελ εστυδιο
φυε νο εξπεριµενταλ δεβιδο α θυε νο σε µανιπυλαρον ϖαριαβλεσ, ρετροσπεχτιϖο
πορθυε σε συστεντ⌠ εν δατοσ σεχυνδαριοσ, αναλτιχο πορ τραταρσε δε υν αν〈λισισ
βιϖαριαδο ψ τρανσϖερσαλ δεβιδο α θυε λοσ δατοσ σε οβτυϖιερον εν υν σολο
µοµεντο. Ασιµισµο, ελ αλχανχε φυε χορρελαχιοναλ πορθυε σε δετερµιν⌠ ελ
γραδο δε ρελαχι⌠ν εντρε λασ ϖαριαβλεσ δε εστυδιο ψ εξπλιχατιϖο πορ λα χαυσαλιδαδ
θυε σε εσταβλεχι⌠ εντρε διχηασ ϖαριαβλεσ. Σε φυνδαµεντ⌠ λα µονεδα χοµο
ορδεν εσποντ〈νεο (δινερο µερχανχα) ψ ορδεν χονστρυιδο (δινερο φιδυχιαριο),
ασ χοµο ελ χοντενιδο ϕυρδιχο ψ εχον⌠µιχο δελ ργιµεν χονστιτυχιοναλ δε λα
µονεδα. Σε οβτυϖο χοµο πρινχιπαλ ρεσυλταδο θυε λα εσταβιλιδαδ µονεταρια,
αδεµ〈σ δε σερ υν δερεχηο φυνδαµενταλ, εσ υν χοµπροµισο χονστιτυτιϖο
θυε φοµεντα λα χρεαχι⌠ν δε ϖαλορεσ β〈σιχοσ εν λα σοχιεδαδ, ψ συ πρεσερϖαχι⌠ν
ηα περµιτιδο µαντενερ εσταβλε ελ ποδερ αδθυισιτιϖο δε λα µονεδα δυραντε
λοσ λτιµοσ ϖειντισιετε α〉οσ, χοντριβυψενδο ασ αλ βιενεσταρ δε λα ποβλαχι⌠ν.
Πορ ταντο, λα εσταβιλιδαδ δε πρεχιοσ ηα σιδο ελ λογρο µ〈σ ρελεϖαντε δελ αχτυαλ
ργιµεν µονεταριο.
Παλαβρασ χλαϖε: Ργιµεν χονστιτυχιοναλ µονεταριο, εσταβιλιδαδ µονεταρια,
δερεχηο φυνδαµενταλ, χοµπροµισο χονστιτυτιϖο, χοντρολ δε λα ινφλαχι⌠ν
Αβστραχτ: Τηε χονστιτυτιοναλ ρεγιµε οφ χυρρενχψ ισ ονε οφ τηε µοστ ρελεϖαντ
εχονοµιχ ινστιτυτιονσ ιν α χουντρψ βεχαυσε ιτ ινστιτυτεσ αν ορδερ, µοδελ, ορ
µονεταρψ σψστεµ αιµεδ το πρεσερϖε πριχε σταβιλιτψ ανδ, τηερεβψ, το γενερατε
χονφιδενχε, σεχυριτψ, ανδ χερταιντψ ιν τηε εχονοµψ. Τηυσ, τηισ ρεσεαρχη
εσταβλισηεδ τηε ιµπλιχατιον οφ τηε χονστιτυτιοναλ µονεταρψ ρεγιµε ιν τηε
γενεραλ λεϖελ οφ πριχεσ ανδ ινδιϖιδυαλ ωελλβεινγ. Τηε στυδψ δεσιγν ωασ νον−
εξπεριµενταλ βεχαυσε τηε ϖαριαβλεσ ωερε νοτ µανιπυλατεδ, ρετροσπεχτιϖε
N° 85, 2020
diciembre - mayo
pp.277-320
VLADIMIR RODRÍGUEZ CAIRO
278
Derecho PUCP, N° 85, 2020 / e-ISSN: 2305-2546
βεχαυσε ιτ ωασ βασεδ ον σεχονδαρψ δατα, αναλψτιχαλ βεχαυσε ιτ ωασ α βιϖαριατε
αναλψσισ ανδ χροσσ−σεχτιοναλ βεχαυσε τηε δατα ωασ οβταινεδ ατ α σινγλε µοµεντ.
Λικεωισε, τηε σχοπε ωασ χορρελατιοναλ βεχαυσε οφ τηε δεγρεε οφ ρελατιονσηιπ
βετωεεν τηε στυδψ ϖαριαβλεσ ανδ εξπλανατορψ σινχε ιτ ωασ δετερµινεδ βψ τηε
χαυσαλιτψ τηατ ωασ εσταβλισηεδ βετωεεν τηεσε ϖαριαβλεσ. Τηε χυρρενχψ ωασ
φουνδεδ ασ α σποντανεουσ ορδερ (µερχηανδισε µονεψ) ανδ α χονστρυχτεδ
ορδερ (φιδυχιαρψ µονεψ), ασ ωελλ ασ τηε λεγαλ ανδ εχονοµιχ χοντεντ οφ τηε
χυρρενχψσ χονστιτυτιοναλ ρεγιµε. Τηε µαιν ρεσυλτ ωασ τηατ µονεταρψ σταβιλιτψ,
ιν αδδιτιον το βεινγ α φυνδαµενταλ ριγητ, ισ α χονστιτυτιϖε χοµµιτµεντ τηατ
φοστερσ τηε χρεατιον οφ βασιχ ϖαλυεσ ιν σοχιετψ, ανδ ιτσ πρεσερϖατιον ηασ αλλοωεδ
τηε πυρχηασινγ ποωερ οφ τηε χυρρενχψ το βε σταβλε φορ τηε λαστ τωεντψ σεϖεν
ψεαρσ, τηυσ χοντριβυτινγ το τηε ωελλ−βεινγ οφ τηε ποπυλατιον. Τηερεφορε, πριχε
σταβιλιτψ ηασ βεεν τηε µοστ ρελεϖαντ αχηιεϖεµεντ οφ τηε χυρρεντ µονεταρψ
ρεγιµε.
Κεψ ωορδσ: Χονστιτυτιοναλ µονεταρψ ρεγιµε, µονεταρψ σταβιλιτψ, φυνδαµενταλ
ριγητ, χονστιτυτιϖε χοµµιτµεντ, ινφλατιον χοντρολ
CONTENIDO: I. INTRODUCCIÓN. II. FUNDAMENTACIÓN DE LA MONEDA.
II.1. MONEDA Y SISTEMA MONETARIO. II.2. MONEDA COMO ORDEN
ESPONTÁNEO. II.3. MONEDA COMO ORDEN CONSTRUIDO E INTERVENCIÓN
DEL ESTADO EN EL SISTEMA MONETARIO. III. MÉTODOS. III.1. DISEÑO.
III.2. ALCANCE. III.3. ENFOQUE. III.4. UNIDAD DE ESTUDIO. III.5. TÉCNICA
DE RECOLECCIÓN Y PROCESAMIENTO DE DATOS. IV. RESULTADOS. IV.1.
ALCANCE Y CONTENIDO JURÍDICO DEL RÉGIMEN CONSTITUCIONAL DE LA
MONEDA EN PERÚ. IV.1.1. RÉGIMEN MONETARIO EN LA CONSTITUCIÓN
POLÍTICA DE 1993. IV.1.2. INTERPRETACIÓN DEL RÉGIMEN MONETARIO
SEGÚN EL TRIBUNAL CONSTITUCIONAL. IV.2. ESTABILIDAD MONETARIA:
DERECHO FUNDAMENTAL O COMPROMISO CONSTITUTIVO?. IV.3. ANÁLISIS
DESCRIPTIVO DE LA ESTABILIDAD MONETARIA E INFLACIÓN EN PERÚ. IV.4.
ANÁLISIS INFERENCIAL: ESTIMACIÓN PUNTUAL DE LA CORRELACIÓN Y
DETERMINACIÓN. V. DISCUSIÓN. VI. CONCLUSIONES.
I. INTRODUCCIÓN
Ελ ργιµεν χονστιτυχιοναλ δε λα µονεδα φορµα παρτε δελ ργιµεν
εχον⌠µιχο δε λα Χονστιτυχι⌠ν Πολτιχα περυανα. Χοµπρενδε λασ γρανδεσ
ρεγλασ δε ϕυεγο πορ λασ χυαλεσ σε ριγε λα µονεδα ψ λα αυτοριδαδ µονεταρια,
εντιδαδ θυε εϕερχε λα ποτεσταδ εξχλυσιϖα δε εµιτιρ ταντο βιλλετεσ χοµο
µονεδασ δε χυρσο λεγαλ, ασ χοµο δε ρεγυλαρ λα χαντιδαδ δε δινερο εν
φυνχι⌠ν δε λα προγραµαχι⌠ν θυε ρεαλιχε, ψ λα δεµανδα παρα τρανσαχχιονεσ
ψ ρεποσιχι⌠ν. Εσ ινδυδαβλε θυε λα µονεδα εσ ελ σιγνο ρεπρεσεντατιϖο δελ
πρεχιο δε λοσ προδυχτοσ θυε σε ιντερχαµβιαν εν ελ µερχαδο ψ χονστιτυψε
ελ δινερο χιρχυλαντε εν χαδα πασ.
∆εντρο δε λα δοχτρινα, σε ιδεντιφιχαν δοσ σιστεµασ µονεταριοσ: ελ σιστεµα
βασαδο εν ελ δινερο µερχανχα (ρεσυλταδο δε υν ορδεν εσποντ〈νεο
VLADIMIR RODRÍGUEZ CAIRO
RÉGIMEN
CONSTITUCIONAL
DE LA MONEDA Y
ESTABILIDAD DEL
NIVEL GENERAL DE
PRECIOS EN PERÚ
CONSTITUTIONAL
REGIME OF THE
CURRENCY AND
STABILITY OF THE
GENERAL PRICE
LEVEL IN PERU
279
85
Derecho PUCP, N° 85, 2020 / e-ISSN: 2305-2546
προϖενιεντε δε αχχιονεσ ηυµανασ ινδιϖιδυαλεσ οριενταδασ α ιντερχαµβιαρ
διϖερσοσ βιενεσ) ψ ελ σιστεµα βασαδο εν ελ δινερο φιδυχιαριο (προδυχτο
δε υν ορδεν χονστρυιδο προϖενιεντε δελ δισε〉ο γυβερναµενταλ παρα
χρεαρ βιλλετεσ ψ µονεδασ δε χυρσο λεγαλ). Νο οβσταντε, ελ σιστεµα δε
παγοσ πρεδοµιναντε εν ελ µυνδο εσ εστε λτιµο, αυνθυε εξιστεν
σοχιεδαδεσ χονχρετασ δονδε αν πρεϖαλεχε δε µανερα εσποντ〈νεα ελ
δινερο µερχανχα. Ελ δινερο φιδυχιαριο, δενοµιναδο ταµβιν δινερο σιν
ρεσπαλδο, σε συστεντα εν λα χονφιανζα δελ πβλιχο εν ελ εντε εµισορ ο
βανχο χεντραλ. Ακερλοφ ψ Σηιλλερ (2014, π. 25) ιδεντιφιχαν λα χονφιανζα
χοµο υνα δε λασ χινχο φαχετασ δε λοσ εσπριτυσ ανιµαλεσ θυε αφεχταν
λασ δεχισιονεσ εχον⌠µιχασ, χονσιδερ〈νδολα λα πιεδρα ανγυλαρ δε ταλεσ
εσπριτυσ ψ, α συ ϖεζ, χοµο υν µεχανισµο θυε ρετροαλιµεντα ψ µαγνιφιχα
λα περχεπχι⌠ν αχερχα δε υν ηεχηο.
∆εσδε λυεγο, ↔λασ φορµασ µ〈σ ποπυλαρεσ δε δινερο α τραϖσ δε λα ηιστορια
ηαν σιδο λοσ µεταλεσ πρεχιοσοσ, λασ µονεδασ αχυ〉αδασ ψ ελ παπελ µονεδα≈
(Σαχησ & Λαρραν, 2002, π. 137). Σιν περϕυιχιο δε ελλο, λα µονεδα συργε
ηιστ⌠ριχαµεντε χοµο υν ορδεν νατυραλ ο εσποντ〈νεο πορ νεχεσιδαδ δε
λασ περσονασ θυε βυσχαβαν λογραρ υν ιντερχαµβιο απροπιαδο, ρεσυλταδο
δε αχχιονεσ ηυµανασ ινδιϖιδυαλεσ χυψο φιν χονσιστα εν ιντερχαµβιαρ
υν βιεν πορ οτρο, ψ τραταβαν δε ενχοντραρ λοσ µεδιοσ µ〈σ εφιχιεντεσ
παρα ελλο. Χον ελ τρανσχυρσο δελ τιεµπο, διϖερσοσ πασεσ εν ελ µυνδο
ηαν ϖενιδο ρεγυλανδο ελ δινερο, αλ πυντο δε ινχορποραρ δισποσιχιονεσ δε
νιϖελ χονστιτυχιοναλ εν αλγυνοσ χασοσ χον ελ οβϕετο δε ινστιτυιρ γρανδεσ
ρεγλασ δε ϕυεγο εν µατερια µονεταρια παρα υν χιερτο περιοδο δελ δεϖενιρ
ηιστ⌠ριχο.
Σιενδο ασ, λα ινϖεστιγαχι⌠ν σε χεντρα εν ελ ργιµεν µονεταριο
εσταβλεχιδο εν λα Χονστιτυχι⌠ν Πολτιχα περυανα δε 1993 ψ, σοβρε εσα
βασε, δεφινε λα ινφλυενχια δε διχηασ ρεγλασ εν ελ νιϖελ γενεραλ δε πρεχιοσ
ψ ελ βιενεσταρ ινδιϖιδυαλ; πορ ταντο, νο σολαµεντε ιντερεσα αναλιζαρ ε
ιντερπρεταρ ελ αλχανχε δε λασ δισποσιχιονεσ δε χαρ〈χτερ µονεταριο θυε
χοντεµπλα λα Χαρτα Μαγνα, σινο ταµβιν λοσ εφεχτοσ θυε διχηο ργιµεν
ηα οριγιναδο εν λοσ λτιµοσ ϖειντισιετε α〉οσ. Εσ ασ θυε σε φορµυλ⌠
λα σιγυιεντε ιντερρογαντε: ↵χυ〈λ ηα σιδο λα ινφλυενχια δελ ργιµεν
χονστιτυχιοναλ µονεταριο δε 1993 εν ελ νιϖελ γενεραλ δε πρεχιοσ ψ ελ
βιενεσταρ ινδιϖιδυαλ εν Περ δυραντε λοσ λτιµοσ ϖειντισιετε α〉οσ? Ελλο
δεριϖ⌠ εν ελ πλαντεαµιεντο δε λα ηιπ⌠τεσισ δε ινϖεστιγαχι⌠ν: ελ ργιµεν
χονστιτυχιοναλ µονεταριο δε 1993, ενφοχαδο εν πρεσερϖαρ λα εσταβιλιδαδ
µονεταρια, ηα περµιτιδο µαντενερ λα εσταβιλιδαδ δελ νιϖελ γενεραλ δε
πρεχιοσ ψ, χονσιγυιεντεµεντε, ηα χοντριβυιδο χον ελ βιενεσταρ ινδιϖιδυαλ
εν Περ δυραντε λοσ λτιµοσ ϖειντισιετε α〉οσ.
∆ε εστα φορµα, ελ πρεσεντε εστυδιο σε συστεντα εν λα τεορα µονεταρια,
θυε αβαρχα λοσ ασπεχτοσ ρελαχιοναδοσ χον ελ δινερο ψ, εσπεχφιχαµεντε,
λα ινφλυενχια δε λα χαντιδαδ δε δινερο εν ελ σιστεµα εχον⌠µιχο ψ εν ελ
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba
COPYRIGHT Pontificia Universidad Catolica del Peru