El excesivo uso de la fuerza mayor para la ampliación de plazos en proyectos del sector eléctrico

AutorMayra Aguirre Ramírez
CargoAbogada. Master of Laws (LL.M.) en Derecho y Política Energética por la Universidad de Dundee. Asociada del Estudio Payet, Rey, Cauvi, Pérez Asociados, especializada en Derecho de la Energía, Regulatorio y Administrativo. Contacto: mar@prcp.com.pe.
Páginas55-75
55
* Abogada. Master of Laws (LL.M.) en Derecho y Política Energética por la Universidad de Dundee. Asociada del Estudio
Payet, Rey, Cauvi, Pérez Asociados, especializada en Derecho de la Energía, Regulatorio y Administrativo. Contacto:
mar@prcp.com.pe.
Nota del editor: El presente artículo fue recibido por el Consejo Editorial el 29 de diciembre de 2018, y aceptado por el
mismo el 7 de febrero de 2019.
∆υρινγ τηε λαστ δεχαδε, τηε φαιλυρε το µεετ πυβλιχ
ωορκσ εξεχυ ον δεαδλινεσ ηασ βεεν α φρεθυεντ
µα ερ. Παρ χυλαρλψ αµονγ τηε ελεχτριχιτψ σεχτορ,
πριϖατε χοµπανιεσ ηαϖε λοοσενεδ εσταβλισηεδ
προϕεχτ εξεχυ ον δεαδλινεσ βψ ρεσορ νγ το φορχε
µαϕευρε ασ α ϕυσ χα ον φορ οβταινινγ αν εξτενδεδ
δεαδλινε. Ηοωεϖερ, ηαϖε τηεσε γραντεδ εξτενσιονσ
ρεαλλψ βεεν ϕυσ εδ ιν εϖεντσ οφ φορχε µαϕευρε?
Ιν τηισ αρ χλε, τηε αυτηορ εξπλαινσ τηε ρεγιµεσ
υνδερ ωηιχη ελεχτριχ χονχεσσιονσ αρε γραντεδ το
φυρτηερ δεταιλ τηε ρεγυλα ον εσταβλισηεδ ελεχτριχ
προϕεχτ δεαδλινεσ ανδ τηε χονσεθυενχεσ οφ ιτσ
νον−χοµπλιανχε. Συβσεθυεντλψ, τηε αυτηορ ρεϖιεωσ
τηε ρεγυλα ον ανδ δοχτρινε ον φορχε µαϕευρε ανδ
λαστλψ, αχυτελψ αναλψζεσ ιτσ υσε ασ ϕυσ χα ον ιν τηε
δεαδλινε εξτενσιονσ γραντεδ ιν ρεχεντ ψεαρσ.
Κ2 ,êúþ: Φορχε µαϕευρε, Ελεχτριχ ενεργψ
χονχεσσιονσ, Πυβλιχ−Πριϖατε Παρτνερσηιπσ, Ελεχτριχ
Χονχεσσιονσ Λαω, Χοµµερχιαλ Σταρτ−υπ δατε.
Ελ ινχυµπλιµιεντο δε πλαζοσ εν λα εϕεχυχι⌠ν δε
οβρασ πβλιχασ ηα σιδο φρεχυεντε εν λα λ µα
δχαδα. Παρ χυλαρµεντε εν ελ σεχτορ ελχτριχο,
λασ εµπρεσασ πριϖαδασ ηαν λογραδο εξιβιλιζαρ λοσ
πλαζοσ εσταβλεχιδοσ παρα λα εϕεχυχι⌠ν δε προψεχτοσ,
ρεχυρριενδο α λα φυερζα µαψορ χοµο ϕυσ χαχι⌠ν
παρα οβτενερ υνα πρ⌠ρρογα. Περο, ↵ρεαλµεντε λασ
πρ⌠ρρογασ οτοργαδασ σε ϕυσ χαν εν εϖεντοσ δε
φυερζα µαψορ?
Εν εστε αρ χυλο, λα αυτορα εξπλιχα λοσ ρεγµενεσ
βαϕο λοσ θυε σε οτοργαν λασ χονχεσιονεσ ελχτριχασ
παρα λυεγο, δεταλλαρ λα ρεγυλαχι⌠ν δε λοσ πλαζοσ
εσταβλεχιδοσ παρα λοσ προψεχτοσ ψ λασ χονσεχυενχιασ
δε ινχυµπλιρλοσ. Ποστεριορµεντε, ρεϖισα λα
ρεγυλαχι⌠ν ψ δοχτρινα σοβρε λα φυερζα µαψορ ψ
ναλιζα αναλιζανδο χρ χαµεντε συ υσο χοµο
ϕυσ χαχι⌠ν εν λασ πρ⌠ρρογασ χονχεδιδασ εν λοσ
λ µοσ α〉οσ.
Π̇Û̇ºú̇þ æÛ̇+: Φυερζα µαψορ, Χονχεσιονεσ
ελχτριχασ, Ασοχιαχιονεσ Πβλιχο−Πριϖαδασ, Λεψ δε
Χονχεσιονεσ Ελχτριχασ (ΛΧΕ), Φεχηα δε Πυεστα εν
Οπεραχι⌠ν Χοµερχιαλ (ΠΟΧ).
10.18800/themis.201802.014
ΕΛ ΕΞΧΕΣΙςΟ ΥΣΟ ∆Ε ΛΑ ΦΥΕΡΖΑ ΜΑΨΟΡ
ΠΑΡΑ ΛΑ ΑΜΠΛΙΑΧΙΝ ∆Ε ΠΛΑΖΟΣ ΕΝ ΠΡΟΨΕΧΤΟΣ
∆ΕΛ ΣΕΧΤΟΡ ΕΛ⊃ΧΤΡΙΧΟ
ΤΗΕ ΕΞΧΕΣΣΙςΕ ΥΣΕ ΟΦ ΦΟΡΧΕ ΜΑϑΕΥΡΕ ΦΟΡ ΤΗΕ ΕΞΤΕΝΣΙΟΝ ΟΦ
∆ΕΑ∆ΛΙΝΕΣ ΙΝ ΕΛΕΧΤΡΙΧ ΣΕΧΤΟΡ ΠΡΟϑΕΧΤΣ
Μαψρα Αγυιρρε Ραµρεζ*
Παψετ Ρεψ Χαυϖι Πρεζ Αβογαδοσ
THEMIS 74 | Revista de Derecho
56
EL EXCESIVO USO DE LA FUERZA MAYOR PARA LA AMPLIACIÓN DE PLAZOS
EN PROYECTOS DEL SECTOR ELÉCTRICO
Ι. ΙΝΤΡΟ∆ΥΧΧΙΝ
Βαϕο λοσ αλχανχεσ δελ ∆εχρετο Λεψ 25844, Λεψ δε
Χονχεσιονεσ Ελχτριχασ (εν αδελαντε, ΛΧΕ), ψ συ
Ρεγλαµεντο (εν αδελαντε, ΡΛΧΕ), απροβαδο µε−
διαντε ∆εχρετο Συπρεµο 9−93−ΕΜ, σε εσταβλεχεν
λασ χονδιχιονεσ γενεραλεσ θυε ρεγυλαν ελ δεσαρρο−
λλο δε λασ αχ ϖιδαδεσ εν ελ µερχαδο ελχτριχο εν
ελ Περ. Α ταλεσ εφεχτοσ, εστε ηα σιδο οργανιζαδο
σιγυιενδο λοσ πρινχιπιοσ δε δεσιντεγραχι⌠ν ϖερ χαλ,
λιβεραλιζαχι⌠ν δελ µερχαδο ψ πριϖα ζαχι⌠ν δε αχ ϖι−
δαδεσ. Χοµο χονσεχυενχια δε ελλο, σε δεσαρρολλαν
τρεσ αχ ϖιδαδεσ εν ελ µερχαδο ελχτριχο: γενερα−
χι⌠ν, τρανσµισι⌠ν ψ διστριβυχι⌠ν.
Αδιχιοναλµεντε α λα ΛΧΕ ψ ΡΛΧΕ, σε ηαν απροβαδο
οτρασ νορµασ χον ελ οβϕετο δε χοµπλεµενταρ ελ
µαρχο ρεγυλατοριο ϖιγεντε ψ εσταβλεχερ λασ ηερρα−
µιεντασ νεχεσαριασ παρα λα προµοχι⌠ν δε λα ιν−
ϖερσι⌠ν εν προψεχτοσ δελ σεχτορ ελχτριχο. Εν εσε
σεν δο, σε χρεαρον ρεγµενεσ εσπεχ χοσ ταλεσ
χοµο προψεχτοσ παρα λα ιµπλεµενταχι⌠ν δε λνεασ
δε τρανσµισι⌠ν βαϕο ελ Σιστεµα Γαραν ζαδο δε
Τρανσµισι⌠ν (εν αδελαντε, ΣΓΤ)1, δεσαρρολλο δε
γενεραχι⌠ν χον ρεχυρσοσ ενεργ χοσ ρενοϖαβλεσ,
δεσαρρολλο δε γρανδεσ χεντραλεσ ηιδροελχτριχασ,
προψεχτοσ δε ρεσερϖα φρα παρα ρεσγυαρδαρ λα σεγυρι−
δαδ δελ σιστεµα, εντρε οτροσ. Εν τοδοσ εστοσ χασοσ,
σε οτοργ⌠ υνα σεριε δε βενε χιοσ ταριφαριοσ παγα−
δοσ α τραϖσ δε λα δεµανδα ο υσυαριοσ δελ σιστεµα,
α εφεχτοσ δε ηαχερ µ〈σ ατραχ ϖα λα ινϖερσι⌠ν εν
εστασ ινσταλαχιονεσ.
Χον ελ οβϕε ϖο δε ηαχερ φαχ βλε ελ δεσαρρολλο ψ αδϕυ−
διχαχι⌠ν δε εστοσ προψεχτοσ, σε υ λιζαρον διφερεντεσ
τχνιχασ ρεγυλατοριασ, ινχλυψενδο ελ δεσαρρολλο δε λι−
χιταχιονεσ βαϕο ελ ργιµεν δε Ασοχιαχιονεσ Πβλιχο−
Πριϖαδασ (εν αδελαντε, ΑΠΠ). Τοδο ελλο χοντριβυψ⌠
α θυε λοσ προψεχτοσ σεαν φ〈χιλµεντε αδϕυδιχαδοσ α
πριϖαδοσ δεβιδο α συ ρενταβιλιδαδ ψ ρετορνο ϕο. Σιν
περϕυιχιο δε ελλο, παρα λοσ δεµ〈σ χασοσ, λοσ προψεχ−
τοσ σε αδϕυδιχαρον σεγν ελ ργιµεν γενεραλ δε χον−
χεσιονεσ δε νι ϖασ πρεϖιστο εν λα ΛΧΕ ψ ΡΛΧΕ.
Σιν εµβαργο, εν ελ δισε〉ο δε λοσ ρεφεριδοσ προψεχ−
τοσ εξιστεν χιερτοσ φαχτορεσ θυε νο φυερον δεβιδα−
µεντε ατενδιδοσ. Εν εστριχτο, εξιστε υν προβλεµα
εν λα ιδεν χαχι⌠ν δε λοσ ποτενχιαλεσ ριεσγοσ θυε
πυεδεν αφεχταρ λα ρυτα χρ χα δε υν προψεχτο. ϑυντο
α ελλο, ταµβιν σε συελε ασιγναρ διχηοσ ριεσγοσ αλ
λαδο δελ ινϖερσιονιστα, χυανδο πυεδε θυε ελ Εσταδο
εν χιερτασ χιρχυνστανχιασ εστ εν µεϕορεσ χονδιχιο−
νεσ δε µι γαρλοσ.
Λοσ προβλεµασ θυε συελεν πρεσενταρσε εν ελ δε−
σαρρολλο δε προψεχτοσ δελ σεχτορ ελχτριχο σον λοσ
σιγυιεντεσ2:
Ρετρασο εν λα οβτενχι⌠ν δε λασ αυτοριζαχιο−
νεσ, περµισοσ ψ χονχεσιονεσ ρεθυεριδοσ δε
µανερα πρεϖια αλ ινιχιο δε λοσ τραβαϕοσ δε
χονστρυχχι⌠ν.
Προβλεµασ σοχιαλεσ χον λασ χοµυνιδαδεσ
λοχαλεσ.
Φαλτα δε χλαριδαδ εν ελ δεσαρρολλο δελ προχε−
διµιεντο δε χονσυλτα πρεϖια α λοσ πυεβλοσ
ινδγενασ υ οριγιναριοσ.
Προβλεµασ εν λα οβτενχι⌠ν δε λοσ δερεχηοσ
συπερ χιαλεσ παρα λα οχυπαχι⌠ν δε τερρενοσ ο
εν ελ αχχεσο α ταλεσ τερρενοσ.
Εστοσ προβλεµασ οχυρρεν εν λα εταπα πρε−οπερα ϖα
δελ προψεχτο, γενερανδο ρετρασοσ νο πρεϖιστοσ εν
ελ δεσαρρολλο δε λοσ µισµοσ θυε πονεν εν ριεσγο λα
χον νυιδαδ δε λασ οβρασ δε χονστρυχχι⌠ν. Ασιµισ−
µο, ταµβιν ιµπλιχαν υν ριεσγο παρα ελ τυλαρ δελ
προψεχτο, θυιεν νο πυεδε χυµπλιρ χον λασ οβλιγα−
χιονεσ χοντραχτυαλεσ ασυµιδασ. ϑυντο α ελλο, ηαψ υν
περϕυιχιο α νιϖελ σοχιαλ, δαδο θυε εξιστε υν ρετρασο
εν ελ ινιχιο δε οπεραχι⌠ν χοµερχιαλ δελ µισµο.
Α εφεχτοσ δε ποδερ οβτενερ υνα εξτενσι⌠ν εν λοσ
πλαζοσ οτοργαδοσ οριγιναλµεντε, λοσ τυλαρεσ δελ
προψεχτο ρεχυρρεν αλ υσο δε λα γυρα δε λα φυερζα
µαψορ. Εν εσε σεν δο, σε συελε σολιχιταρ λα αµπλια−
χι⌠ν δε πλαζοσ βαϕο ελ συστεντο δε θυε λοσ ρετρασοσ
οχυρριδοσ χονσ τυψεν υν εϖεντο δε φυερζα µαψορ
θυε εσ ιρρεσισ βλε, εξτραορδιναριο ε ιµπρεϖισιβλε.
Ασιµισµο, πεσε α θυε λα απλιχαχι⌠ν δε εστα γυρα
ρεθυιερε ϖερι χαρ θυε ελ εϖεντο ρενα λοσ ελεµεν−
τοσ παρα θυε χαλι θυε χοµο υνα φυερζα µαψορ,
υσυαλµεντε ελ αν〈λισισ θυε σε συελε ηαχερ εσ µυ−
χηο µ〈σ εξιβλε α ν δε θυε πυεδα οτοργαρσε λοσ
πλαζοσ αδιχιοναλεσ σολιχιταδοσ.
1 El SGT comprende las instalaciones de transmisión eléctrica de alto voltaje que se encuentran incluidas en el Plan de
Transmisión que será aprobado por el Ministerio de Energía y Minas. Este tipo de infraestructura se desarrolla y se adjudi-
ca al sector privado a través de un proceso de licitaciones, siguiendo un modelo de competencia por el mercado. Tras ello,
la empresa que resulte adjudicataria suscribirá un Contrato de Concesión BOOT con el Estado peruano. Técnicamente,
las líneas de transmisión que forman parte de este régimen tienen características similares a las líneas de transmisión que
conforman el SPT. Sin embargo, las instalaciones del SGT se encuentran sujetas a un régimen tarifario distinto.
2 La lista ha sido elaborada en función a un análisis de las resoluciones ministeriales expedidas desde el año 2013 al 2018,
mediante la cual el Ministerio de Energía y Minas otorga la ampliación de plazos de los diferentes hitos de un proyecto eléc-
trico, señalando en todos los casos la existencia de eventos de fuerza mayor. En ese sentido, tras el referido análisis se pudo
observar que los eventos que suelen invocarse como fuerza mayor se encuentran relacionados con los retrasos en las au-
torizaciones y permisos, problemas sociales, demora en el desarrollo de la consulta previa (vinculado a problemas sociales
y demora en la obtención de autorizaciones), problemas en el acceso a los terrenos para el desarrollo de la infraestructura.

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR