Breviario sobre los procesos judiciales mexicanos en materia familiar
| Autor | Ubaldo Márquez Roa |
| Cargo | Doctor en Derecho por la Escuela Libre de Derecho de Puebla, Docente a nivel licenciatura y Posgrado de la Universidad de Xalapa, conferencista a nivel internacional, investigador jurídico especializado en derecho familiar |
| Páginas | 105-124 |
105
Revista
ΨΑΧΗΑΘ
N
.º
11
Ρεϖιστα δε ∆ερεχηο ΨΑΧΗΑΘ Ν.° 11
Χεντρο δε Ινϖεστιγαχι⌠ν δε λοσ Εστυδιαντεσ δε ∆ερεχηο (ΧΙΕ∆)
Υνιϖερσιδαδ Ναχιοναλ δε Σαν Αντονιο Αβαδ δελ Χυσχο
ΙΣΣΝ: 2707−1197 (εν λινεα)
ISSN: 1817-597X (impresa)
Φεχηα δε ρεχεπχι⌠ν: 12/05/20
Φεχηα δε αχεπταχι⌠ν: 22/07/20
[ππ. 105−124]
Βρεϖιαριο σοβρε λοσ προχεσοσ
ϕυδιχιαλεσ µεξιχανοσ εν µατερια φαµιλιαρ
Βριεφ ον Μεξιχαν ϕυδιχιαλ προχεσσ ιν φαµιλψ λαω ανδ τριαλσ
Ubaldo Márquez Roa[*]
Ρεσυµεν: ηαβλαρ δε δερεχηο φαµιλιαρ, πρινχιπαλµεντε εν τεµασ ϖινχυλαδοσ χον λα φορµα
δε λλεϖαρ υνα χοντιενδα ϕυδιχιαλ νο ρεσυλτα ναδα σενχιλλο, ελ δερεχηο φαµιλιαρ εν Μξιχο
ιµπλιχα υνα σιτυαχι⌠ν µυψ χοµπλεϕα. Εστε αρτχυλο σοµεραµεντε πλαντεα λασ ϖισιονεσ ϕυ−
ρδιχασ δεσδε υν ενφοθυε χονϕυντο δε λα δοχτρινα ψ λα πρ〈χτιχα λεγαλ. Εν ελ αρτχυλο σε
αβορδαν λοσ µεχανισµοσ αλτερνατιϖοσ δε σολυχι⌠ν δε χοντροϖερσιασ, λο θυε ιµπλιχα ϕυζγαρ
εν µατερια φαµιλιαρ, χοµο εσ λα ϖαλοραχι⌠ν δε πρυεβασ, λοσ χριτεριοσ ϕυδιχιαλεσ ρελεϖαντεσ
δε λοσ λτιµοσ α〉οσ, ψ αλγυνοσ τεµασ δε ιντερσ χοµο σον λοσ ϕυιχιοσ δε αλιµεντοσ, συ
γραδυαχι⌠ν δεντρο δελ νιϖελ ϖιδα ψ ελ µνιµο ϖιταλ.
Παλαβρασ χλαϖεσ: δερεχηο φαµιλιαρ, προχεσο ϕυδιχιαλ, πενσι⌠ν χοµπενσατορια, πρυεβασ,
µνιµο ϖιταλ.
Αβστραχτ: ταλκινγ αβουτ φαµιλψ λαω, πρινχιπαλλψ τηε ισσυεσ ρελατεδ το τηε ωαψ οφ χονδυχτινγ
α ϕυδιχιαλ προχεσσ αρε νοτ εασψ το σολϖε, Μεξιχαν φαµιλψ λαω ινϖολϖεσ µανψ χοµπλεξ σιτυα−
τιονσ. Τηισ παπερ βριεφλψ προποσε τηε λεγαλ ϖισιον φροµ α ϕοιντ αππροαχη οφ λεγαλ δοχτρινε
ανδ πραχτιχε. Ιν τηε παπερ τηε αλτερνατιϖε δισπυτε ρεσολυτιον µεχηανισµσ αρε βροαχηεδ,
φορ ϕυδγινγ ιν φαµιλψ µαττερσ συχη ασ τηε εϖαλυατιον οφ εϖιδενχε, τηε ρελεϖαντ χασε λαω, ασ
ωελλ ασ σοµε τοπιχσ οφ ιντερεστ συχη ασ µαιντενανχε τραιλσ, τηε γραδυατιον ωιτηιν τηε λιϖινγ
στανδαρδσ ανδ τηε ϖιταλ µινιµυµ.
Κεψ ωορδσ: φαµιλψ λαω, ϕυδιχιαλ προχεσσ, χοµπενσατορψ πενσιον, εϖιδενχε, ϖιταλ µινιµυµ.
[
∗
]
∆οχτορ εν ∆ερεχηο πορ λα Εσχυελα Λιβρε δε ∆ερεχηο δε Πυεβλα, ∆οχεντε α νιϖελ λιχενχιατυρα ψ Ποσγραδο
δε λα Υνιϖερσιδαδ δε Ξαλαπα, χονφερενχιστα α νιϖελ ιντερναχιοναλ, ινϖεστιγαδορ ϕυρδιχο εσπεχιαλιζαδο εν
δερεχηο φαµιλιαρ. Αυτορ δε διϖερσασ οβρασ εν µατερια δε δερεχηο φαµιλιαρ, δερεχηοσ ηυµανοσ ψ φιλοσοφα
δελ δερεχηο.
106
Ubaldo Márquez Roa
Revista
ΨΑΧΗΑΘ
N
.º
11
I.
MECANISMOS ALTERNATIVOS DE SOLU-
CIÓN DE CONTROVERSIAS
Λα φαµιλια σε εσταβλεχε εν τρεσ γρανδεσ
διµενσιονεσ χονφορµε α λασ χλασεσ δε παρεν−
τεσχο, λα χονϖιϖενχια χονστιτυιδα εν λα υνι⌠ν
δε υν ηογαρ χοµν, ψ λα σολιδαριδαδ ρεφεριδα
εν λασ ρεδεσ δε ρεχιπροχιδαδ εξιστεντεσ εντρε
συσ µιεµβροσ. Λα φαµιλια σε εντιενδε εν τρεσ δι−
µενσιονεσ πρινχιπαλεσ (Πλαχερεσ, 2020, π. 70):
Λα ελεµενταλ: χονοχιδα χοµο νυχλεαρ.
Λα δε οριγεν: θυε ινϖολυχρα α λοσ παριεντεσ
εν λνεα ασχενδεντε, δεσχενδεντε ο χολα−
τεραλ, αλ ιγυαλ θυε ϖερτιχαλ υ ηοριζονταλ.
Λα αχτυαλ: χονσιδεραδα χυαλθυιερα δε λοσ
δοσ τιποσ αντεριορεσ, λα χυαλ νεχεσιτα δε υνα
εστρυχτυρα νορµατιϖα ιντερνα, χον ρολεσ ψ ρε−
γλασ, ασ χοµο, εστιλοσ δε χοµυνιχαχι⌠ν.
Εν χαδα φαµιλια εξιστεν ρεγλασ α λασ χυαλεσ
συσ µιεµβροσ σε αδαπταν ↵Θυ συχεδε χυανδο
λασ εστασ ρεγλασ φαλλαν? Εντραν αντε υν χονφλιχτο,
λα µατερια φαµιλιαρ σιεµπρε ηα σιδο ϖισχεραλ, αδε−
µ〈σ δε χονφλιχτιϖα πορ λοσ ιντερεσεσ µανεϕαδοσ.
Παρα σολυχιοναρ υν χονφλιχτο φαµιλιαρ σολο εξιστεν
δοσ χαµινοσ λεγαλεσ ποσιβλεσ θυε σον, αχυδιρ α
λοσ µεδιοσ αλτερνατιϖοσ δε σολυχι⌠ν δε χοντρο−
ϖερσια ο αλ διχταδο δε υνα σεντενχια.
Λοσ µεχανισµοσ αλτερνατιϖοσ δε σολυχι⌠ν
δε χονφλιχτοσ σον λα χονχιλιαχι⌠ν, λα µεδιαχι⌠ν
ψ ελ αρβιτραϕε, τιενεν χοµο φιν εϖιταρ πασαρ πορ
υν χονφλιχτο δε τιπο ϕυδιχιαλ, δε µανερα θυε
πυεδεν σερ δεσαρρολλαδασ πορ οργανισµο νο
ϖινχυλαδοσ χον ελ ποδερ εσταταλ χοµο σεραν
λοσ χεντροσ δε µεδιαχι⌠ν παρτιχυλαρεσ, ο πορ
χεντροσ δε µεδιαχι⌠ν ϖινχυλαδοσ χον λα αυτορι−
δαδ εσταταλ. Εστοσ µεδιοσ χοαδψυϖαν α λα βσ−
θυεδα δε υνα τυτελα ϕυδιχιαλ εφεχτιϖα ε ινχλυσο,
πυδιεραν αχερχαρσε µ〈σ α λα εθυιδαδ ψ λα ϕυσ−
τιχια θυε εν λα ϖα ϕυδιχιαλ (Χορνελιο, 2014). Λασ
παρτεσ πυεδεν ρεσολϖερ συσ ασυντοσ πορ ελλοσ
µισµοσ, λα ϕυστιχια ρεσυλτα µ〈σ εθυιτατιϖα, πυεσ
εν εστοσ µεδιοσ σε τιενε χοµο χαραχτερστιχασ
πρινχιπαλεσ, λα ϖολυνταδ δε λασ παρτεσ, ελ οριγεν
χοντραχτυαλ, λα αυτονοµα, αδεµ〈σ δε σερ εσ−
τοσ µεδιοσ δε τιπο ϖολυνταριοσ, εσ δεχιρ, νο σον
οβλιγατοριοσ συ αγοταµιεντο.
Λοσ µεδιοσ αλτερνατιϖοσ δε σολυχι⌠ν δε
χοντροϖερσια νο συστιτυψεν δε µανερα χοµπλετα
α λοσ µεχανισµοσ ϕυδιχιαλεσ (Οβσερϖαχι⌠ν Ν.° 24
Σοβρε λασ οβλιγαχιονεσ δε λοσ Εσταδοσ εν ϖιρτυδ
δελ Παχτο Ιντερναχιοναλ δε ∆ερεχηοσ Εχον⌠µι−
χοσ, Σοχιαλεσ ψ Χυλτυραλεσ εν ελ χοντεξτο δε λασ
αχτιϖιδαδεσ εµπρεσαριαλεσ, 2017), περο πυεδεν
χοντριβυιρ α προπορχιοναρ υν ρεχυρσο εφεχτιϖο.
Λοσ µεχανισµοσ αλτερνατιϖοσ δε σολυχι⌠ν
δε χοντροϖερσιασ εστ〈ν πρεσεντεσ εν ελ δερεχηο
ιντερναχιοναλ, ϖινχυλαδασ χον λα µατερια φαµιλιαρ
δεντρο δελ Χονϖενιο σοβρε λοσ Ασπεχτοσ Χιϖι−
λεσ δε λα Συστραχχι⌠ν Ιντερναχιοναλ δε Μενορεσ
(1980), ελ Χονϖενιο Ρελατιϖο α λα Χοµπετενχια,
λα Λεψ Απλιχαβλε, ελ Ρεχονοχιµιεντο, λα Εϕεχυ−
χι⌠ν ψ λα Χοοπεραχι⌠ν εν µατερια δε Ρεσπον−
σαβιλιδαδ Παρενταλ ψ δε Μεδιδασ δε Προτεχχι⌠ν
δε λοσ Νι〉οσ (1996), εν ελλοσ σε αλιεντα α λα
µεδιαχι⌠ν α φιν δε ενχοντραρ σολυχιονεσ α λασ
χοντροϖερσιασ φαµιλιαρεσ.
Εν λοσ 〈µβιτοσ λοχαλεσ χοµο ελ ιντερναχιο−
ναλ, λα σολυχι⌠ν δε χοντροϖερσιασ σε ηα ενχαµι−
ναδο α βρινδαρ υνα σαλιδα δε φορµα πρ〈χτιχα,
ιµπερανδο θυε εν µατερια φαµιλιαρ σε ινϖολυχραν
ϖνχυλοσ ϕυρδιχοσ αφεχτιϖοσ, φυνχιοναλεσ θυε αφεχ−
ταν λα ιντεγριδαδ δε λα εσφερα αφεχτιϖα, εµοχιοναλ,
πσιχολ⌠γιχα, φσιχα, ιντελεχτυαλ ψ πατριµονιαλ.
II.
JUZGAR EN MATERIA FAMILIAR
Χυανδο λα σολυχι⌠ν δε υν χονφλιχτο φαµι−
λιαρ δεσεα ελεϖαρσε α λα χατεγορα δε ϕυιχιο, εσ
νεχεσαριο θυε σε σιγαν λασ ρεγλασ δελ προχεδι−
µιεντο. Λασ δενοµιναδασ ρεγλασ δελ προχεδι−
µιεντο εσταβλεχεν λα µανερα δε αχτυαρ δε λοσ
τριβυναλεσ, ασ χοµο δε λοσ λιτιγαντεσ εν λα ρεσο−
λυχι⌠ν δε υν χονφλιχτο.
Εν ελ τερχερ π〈ρραφο δελ αρτχυλο 17 χονσ−
τιτυχιοναλ (1917), λοσ ⌠ργανοσ ϕυρισδιχχιοναλεσ
τιενεν λα οβλιγαχι⌠ν δε ↔πριϖιλεγιαρ λα σολυχι⌠ν
δελ χονφλιχτο≈ πορ σοβρε ελ ↔φορµαλισµο προχε−
σαλ≈, λο χυαλ ηα σιδο υνα ϖιχτορια εν µατερια δε
δερεχηοσ ηυµανοσ, σε βασα εν ελ πρινχιπιο γε−
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba